ดนตรี City Pop คืออะไร?

เขียนเมื่อวันที่ 4 กันยายน 2022

งานศิลปะโดยศิลปินชาวญี่ปุ่น Hiroshi Nagai ผู้ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจจากงานศิลปะป๊อปอาร์ตอเมริกันและไฮเปอร์เรียลลิสม์ ซึ่งได้ประดับประดาอัลบั้ม City Pop ตลอดช่วงทศวรรษ 1980 ให้กับศิลปินต่างๆ เช่น Hitomi Tohyama, Minako Yoshida, Yukihiro Takahashi และอีกมากมาย

Japanese 80s Pop (City Pop) คือดนตรีป็อปรูปแบบหนึ่งซึ่งกำเนิดในประเทศญี่ปุ่นและเคยโด่งดังในยุคทศวรรษที่ 1970-1990 เป็นช่วงที่ประเทศญี่ปุ่นได้ผ่านการฟื้นฟูประเทศหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 มีเศรษฐกิจที่เติบโตอย่างรวดเร็วและพร้อมเปิดรับวัฒนธรรมใหม่ ๆ เพื่อก้าวเข้าสู่ยุคอนาล็อก เกิดการเปิดรับวัฒนธรรมดนตรีอเมริกันอย่างแนว Funk , Disco , Modern Jazz, Synth Pop, Soul และอีกหลาย ๆ แนวมาผสมเข้ากับเครื่องสังเคราะห์เสียงหรือซินธิไซเซอร์ (Synthesizer) ผู้ที่ได้รับขนานนามว่าริเริ่มแนวดนตรีนี้คือคุณฮารุโอมิ โฮโซโนะผู้ก่อตั้งวง Tin Pan Alley ในปีค.ศ. 1973 และศิลปินท่านอื่นต่อมา ๆ อย่าง ชิเงะรุ ซูซูกิ, ทะกะชิ มัตสึโมโตะ, มาริยะ ทาเคอุจิ ซึ่งล้วนมีผลงานออกมาเป็นแนวเพลงที่ให้อารมณ์สดใส ผ่อนคลาย อบอุ่นราวแสงแดด และสนุกสนานชวนหวนนึกถึงวันวานแสนหวานของชีวิตแสนยุงเหยิงในเมืองใหญ่ทั้งยามพระอาทิตย์สาดและจันทร์ส่องในญี่ปุ่นอย่างมีเอกลักษณ์จนได้ชื่อเป็น ‘City Pop’ เพลงป๊อปแห่งเมืองใหญ่ซึ่งได้รับการนิยามจากผู้คนบนอินเทอร์เน็ตหลายสิบปีให้หลังอย่างไม่เป็นทางการ

ดนตรีประเภทนี้ยังมักจะตั้งชื่อเพลงเป็นภาษาอังกฤษ หรือเขียนด้วยคาตาคานะ (ตัวอักษรชนิดหนึ่งของญี่ปุ่นที่นิยมใช้เขียนทับศัพท์ภาษาอังกฤษ) มีลักษณะร่วมของปกอัลบั้มเป็นกราฟิกที่มีความน้อยแต่มาก เน้นความเรียบง่าย สีสันสดใสหรือสีนวลตาพาสเทล พร้อมภาพหรือกราฟิกประกอบที่อาจสื่อถึงความเป็นเมือง ตึกระฟ้ายามค่ำคืน ร้านค้า ทะเล หรือฤดูร้อน ซึ่งดูแล้วจดจำได้ง่ายว่ามาจากยุค 80s

ดนตรีซิตี้ป็อป (City Pop) ถูกพบบ่อยได้จากที่ไหนบ้าง?

ดนตรีแนวซิตี้ป็อปมักจะถูกใช้ในภาพยนตร์ย้อนยุคที่มีฉากหลังเป็นญี่ปุ่นในยุคเศรษฐกิจเฟื่องฟู หรือพบได้บ่อยในอนิเมะซีรีส์ยุค 90s เช่น เซเลอร์มูน, การ์ดแคปเตอร์ซากุระ และถนนสายนี้ เปรี้ยว ไม่เพียงเท่านั้นซิตี้ป็อปยังเป็นที่นิยมถูกเปิดในร้านขายของจิปาถะสไตล์ญี่ปุ่น และในร้านอาหารหรือคาเฟย์ธีมญี่ปุ่นเองด้วยเช่นกันเนื่องจากตัวเพลงที่ฟังง่ายและเพลิดเพลิน นอกเหนือจากนี้อิทธิพลของดนตรีซิตี้ป็อปก็ยังเป็นแรงบันดาลใจริเริ่มเทรนด์ 80s Aesthetic บนอินเทอร์เน็ต แม้จะกลายเป็นดนตรีเฉพาะกลุ่มแต่ก็ได้ส่งต่อความทรงจำและบรรยากาศจากรุ่นสู่รุ่นไปยังหลายทั่วมุมโลก ในประเทศไทยเองก็มีวง Polycat และ Loserpop ที่โอบรับแนวเพลงนี้มาสานต่อและยังคงถ่ายทอดความเป็นเมืองได้ครบถ้วนไม่แพ้กัน

ตัวอย่างสื่อภาพเคลื่อนไหวที่มีความสอดคล้องกับดนตรีซิตี้ป็อป (City Pop) จาก ซีรีย์อนิเมะชุดเซเลอร์มูน, ภาพยนตร์อนิเมะเรื่อง Ocean Waves จากสตูดิโอ Ghibli และซีรีย์ The Naked Director จาก Netflix ทั้งสามเรื่องข้างต้นมีความแตกต่างกันอย่างมาก แต่เป็นความแตกต่างที่มีจุดร่วมเดียวกันคือการถ่ายทอดเรื่องราวของชีวิตที่มีสีสันและวุ่นวาย ไม่เพียงเท่านั้นองค์ประกอบศิลป์ที่ถูกเลือกใช้ในทั้งสามเรื่องแม้จะไปคนละทางแต่ก็มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่คงกลิ่นอายความเป็นเมืองของญี่ปุ่นในยุค 80s ที่หาไม่ได้จากยุคอื่น